Wat blijkt? Gewervelde dieren hebben een flinke ruggengraat

Goed nieuws uit de wetenschap: een groep Amerikaanse biologen heeft ontdekt dat de achteruitgang van gewervelde diersoorten helemaal niet zo ernstig is als gedacht. We horen vaak schokkende verhalen over diersoorten die ernstig met uitsterven zijn bedreigd, zoals neushoorns, tijgers en de panda, maar de dreiging blijkt slechts voor een kleine groep soorten te gelden. Met de rest gaat het gelukkig wel prima.

Lopen, vliegen, zwemmen

De biologen hebben voor hun onderzoek naar 14.000 gewervelde diersoorten gekeken. Zij gebruikten gegevens van de Living Planet Index, een online databank die de stand van zaken van wereldwijde soortdiversiteit bijhoudt. De gewervelde dieren zijn degenen waar je waarschijnlijk het eerste aan denkt bij het woord ‘dier’: de zoogdieren, vogels, vissen, reptielen en amfibieën.

Al jaren – zo niet decennia – wordt geroepen dat het slecht gaat met deze dieren. Volgens schattingen zou nog maar minder dan de helft over zijn van wat er vijftig jaar geleden op onze aardbol liep, vloog en zwom.  

Kleine club

Zijn die verhalen dan niet waar? Dat hangt ervan af hoe je rekent. Als je alle gewervelde diersoorten op een hoop gooit – zoals vaak wordt gedaan – en uitrekent hoeveel dieren er nog over zijn van de hoeveelheid vijftig jaar geleden, dan ziet het er inderdaad niet goed uit.

Maar de Amerikaanse biologen zijn nauwkeuriger naar de cijfers gaan kijken. Zij kwamen erachter dat deze gemiddelde achteruitgang kan worden verklaard door een extreme afname van slechts een klein clubje diersoorten. Met name van bepaalde vogelsoorten in Zuidoost-Azië en reptielensoorten in het Amerikaanse continent is nog maar weinig over. Deze soorten beslaan slechts 1% van de 14.000 soorten die de wetenschappers hebben onderzocht. 

Bescherming werkt

Wanneer de wetenschappers dit clubje dieren niet meenamen in hun berekening, zagen ze dat de populatiegrootte van de overige 99% van de diersoorten niet of nauwelijks is veranderd in vijftig jaar tijd. Met hun onderzoek ontkrachten zij ook het idee dat er een wereldwijde verarming in soortdiversiteit plaatsvindt.

In werkelijkheid zijn er slechts een paar gebieden, met name Zuidoost-Azië, waar het bijzonder slecht gaat met sommige gewervelde diersoorten. In de rest van de wereld valt dat gelukkig erg mee. Dat betekent overigens niet dat de mens geen bedreiging meer vormt voor dieren, maar het laat zien dat de inzet van natuur- en dierbeschermingsorganisaties zijn vruchten afwerpt. 

Titelfoto: Kev Kindred – Unsplash